Helenistik, Ortaçağ, Rönesans astrolojisi farkları

🔹 1. Helenistik Astroloji (MÖ 2. yy – MS 6. yy)

Doğduğu Yer: İskenderiye (Mısır), Mezopotamya, Yunan felsefesi ve Mısır astrolojisinin sentezi.

Özelliği: Astrolojinin sistemleşip kitaplaştırıldığı dönemdir.

Teknikler:

Ev sistemleri ilk kez (özellikle Whole Sign House) kullanıldı.

Kader anlayışı güçlüydü (determinist bakış açısı).

Lotlar (Arab Partileri) ve Zodiacal Releasing gibi karmaşık zaman teknikleri geliştirildi.

Dorotheus, Vettius Valens, Ptolemaios bu dönemin önde gelen isimleri.

Yaklaşım: Felsefi, matematiksel, kaderci ve metafizik.

🔹 2. Ortaçağ Astrolojisi (7.–13. yy)

Doğduğu Yer: İslam dünyası → Bağdat, Horasan, Endülüs.

Özelliği: Helenistik astrolojinin Arapçaya çevrilmesi, ardından Avrupa’ya aktarılması.

Teknikler:

Tıbbi astroloji, seçim astrolojisi, horary (soru astrolojisi) çok gelişti.

Hesaplamalarda matematik ve astronomi daha ayrıntılı hale geldi.

Al-Biruni, Masha’allah, Abu Ma’shar, Al-Kindi en önemli astrologlardır.

Yaklaşım: Daha çok pratik ve uygulamalı; hükümdarların, savaşların, tıp ve tarımın ihtiyaçlarına cevap veriyordu.

Avrupa’ya Etkisi: Çevirilerle astroloji yeniden Batı’ya taşındı, skolastik düşünce ile harmanlandı.

🔹 3. Rönesans Astrolojisi (14.–17. yy)

Doğduğu Yer: Avrupa (İtalya, İngiltere, Almanya).

Özelliği: Astroloji sanat, felsefe ve bilimin içinde yeniden doğdu.

Teknikler:

Helenistik ve Ortaçağ mirası üzerine kuruldu ama astrolojik yargılama sanatı ön plana çıktı.

Horary, natal, mundan astroloji zirveye çıktı.

Lilly, Cardan, Agrippa, Campanella gibi astrologlar bu dönemde.

Yaklaşım: Hem bilimsel hem de sanatsal bir üslup vardı. Astroloji astronomiyle birlikteydi ama 17. yy’da bilimin yükselişi ile ayrışmaya başladı.

🔑 Özet Farklar

DönemTemel ÖzellikTeknikKültür Etkisi
Helenistikİlk sistemleşme, felsefi ve kaderciWhole sign, lotlar, releasingYunan-Mısır
OrtaçağPratik, hükümdar/tıp/horary odaklıHorary, seçim, tıbbi astrolojiİslam bilimi
RönesansAvrupa’da yeniden doğuş, sanat + bilim birleşimiHorary, natal, mundan, ilerletmelerAvrupa hümanizmi

 

📊 Klasik Astrolojide Teknik Karşılaştırma

Teknik / KonuHelenistik (MÖ 2. yy – MS 6. yy)Ortaçağ (7.–13. yy)Rönesans (14.–17. yy)
Ev SistemiWhole Sign (tam burç evi) baskın; Porphyry, Equal de kullanıldıAlcabitius ve Campanus yaygınRegiomontanus (özellikle Lilly’de)
Zamanlama YöntemleriZodiacal Releasing, Profections, FirdariaFirdaria, profections, primary directionsPrimary directions, secondary progressions, solar arc
Horary (Soru Astrolojisi)YokGelişti, özellikle Masha’allahEn sistematik dönem → Lilly “Christian Astrology”
Seçim Astrolojisi (Electional)Temel olarak vardıHükümdarlar ve savaşlar için çok kullanıldıGenişletildi, kişisel hayat alanına yayıldı
Tıbbi AstrolojiBaşlangıç aşamasındaÇok güçlü → Ay ve gezegenlerin sağlıkla ilişkisi, hastalık teşhisleriDevam etti ama 17. yy’da bilimle çatışmaya başladı
Lotlar (Arabic Parts)Yoğun kullanım (Fortuna, Daimon vb.)Sistemleşti ve Arap astrologları yüzlerce lot eklediSadeleştirildi, daha az kullanıldı
Gezegen YorumlarıDoğası + nitelikleri (benefic/malefic) üzerindenDaha ayrıntılı (ör. gezegenin cinsiyet, nem, sıcaklık özellikleri)Modernleşmeye yakın, psikolojik etkiler tartışılmaya başlandı
Felsefi YaklaşımKaderci, kozmik düzen, Stoacılık etkiliYarı kaderci ama Tanrı iradesiyle uyumluİnsan iradesi + kader ikilemi, hümanizm etkisi
Önde Gelen İsimlerPtolemaios, Valens, DorotheusMasha’allah, Abu Ma’shar, Al-BiruniWilliam Lilly, Cardan, Agrippa

 

🔑 Anahtar Notlar:

Helenistik: Temel yapı ve tekniklerin doğduğu dönem (kök).

Ortaçağ: Helenistik mirasın İslam dünyasında korunup sistemleştirildiği ve Avrupa’ya aktarıldığı dönem (köprü).

Rönesans: Astrolojinin Avrupa’da yeniden doğuşu, zirveye çıkışı ve ardından bilimsel devrimle gerilemesi (doruk + düşüş).

 

örnek olarak 10. evde Satürn’ü (kariyer, toplum önündeki statü alanı) ele alalım. Aynı yerleşimi üç dönemin bakış açısıyla yorumlayalım:

 

🔮 10. Evde Satürn – Dönemlere Göre Yorum

🏛️ Helenistik Astroloji (MÖ 2. yy – MS 6. yy)

Bakış Açısı: Kaderci, kozmik düzenin sonucu.

Yorum:

10. ev toplumsal statü ve şöhret evidir → Satürn burada gecikme, engel, zor yolla yükselme getirir.

Kişi toplum önünde ağır sorumluluklar taşır, otoriteyle çatışabilir.

Eğer Satürn iyi durumdaysa (ör. Jüpiter veya Venüs ile uyumlu) → kişi disiplinli, kalıcı başarı elde eder.

Eğer kötü durumdaysa → toplum önünde skandal, düşüş, şöhret kaybı riski vardır.

🕌 Ortaçağ Astrolojisi (7.–13. yy)

Bakış Açısı: Daha pratik, uygulamalı, tıbbi ve toplumsal.

Yorum:

Meslekte ağır yükler ve yavaş ilerleme görülür.

Satürn, soğuk ve kuru olduğundan, meslekte yalnızlık, yabancılaşma, yavaş büyüme gösterebilir.

Hükümdar/himaye desteği zayıf olabilir → otoriteyle zorluklar.

Sağlık yorumu da eklenir: İşle ilgili kemik, eklem veya soğuk hastalıkları tetikleyebilir.

Seçim astrolojisi mantığıyla: Böyle bir harita taşıyan kişi devlet memuru ya da taş/metal işlerinde başarılı olabilir.

🎨 Rönesans Astrolojisi (14.–17. yy)

Bakış Açısı: Daha bireysel, sanatsal, psikolojik detaylarla zenginleşmiş.

Yorum:

Kariyer yolunda zorluklarla dolu uzun bir çıraklık süresi.

Satürn kişinin toplumda “ağırbaşlı, otoriter, mesafeli” algılanmasına neden olur.

Mesleki başarı geç yaşta gelir, gençlikte aksilikler.

Lilly tarzı horary bakış açısı: İşle ilgili soru sorulduğunda, Satürn 10. evdeyse → “iş ağır, sıkıcı, yavaş ilerleyecek.”

Psikolojik etki: Kişi toplum önünde kaygılı, sorumluluk bilinci yüksek bir imaj sergiler.

🎯 Özet Farklar

Helenistik: “Kader böyle, ağır yükler var.” (determinist)

Ortaçağ: “Meslek yavaş ilerler, sağlığa da dikkat et, hükümdardan destek bekleme.” (pratik + toplumsal)

Rönesans: “Toplum önünde ciddi görünürsün, başarı geç gelir ama kalıcı olur.” (bireysel + psikolojik nüans)