Batı astrolojisinde Essential Dignities (özsel güçler) ve Accidental Dignities (tesadüfi/koşulsal güçler) sistemi, özellikle Orta Çağ ve Rönesans dönemi astrologlarının (ör. William Lilly, Guido Bonatti vb.) kullandığı en detaylı puanlama yöntemlerinden biridir. Bu sistem, bir gezegenin doğal gücü (özünden gelen) ve bulunduğu koşullardan dolayı elde ettiği güç/zayıflık durumunu puanlayarak, gezegenin horoskopta ne kadar etkili çalışacağını ortaya koyar.

1. Essential Dignities (Özsel Güçler)

Gezegenin doğasıyla zodyaktaki konumunun uyumu ölçülür. Burada esas olan, gezegenin kendi “yönetim alanında” mı olduğu, yoksa yabancı bir yerde mi olduğudur.

a) Domisyl (Yönetici)

Bir gezegen kendi burcundaysa (ör. Mars Koç’ta, Venüs Boğa’da) +5 puan.

Gezegen burada en güçlü ve en “özünden gelen” nitelikleriyle çalışır.

b) Exaltation (Yücelim)

Bir gezegenin yüceldiği burçta olması (ör. Güneş Koç’ta, Jüpiter Yengeç’te) +4 puan.

Burada gezegen aşırı bir güç kazanır ama bazen “abartılı” bir şekilde çalışabilir.

c) Triplicity (Üçlü Yöneticilik)

Elementlere göre gündüz/gece yöneticilik.

Örneğin Ateş burçlarında gündüz Güneş, gece Jüpiter yönetici.

+3 puan.

Bu, daha sosyal/kolektif bir destek sağlar.

d) Term (Sınır / Bound)

Her burç belli küçük bölümlere ayrılır, bu bölümlerde farklı gezegenler “küçük yöneticidir”.

Örn: Koç’un 0°–6° arası Jüpiter’e aittir.

+2 puan.

Bu, gezegene lokal ama sınırlı bir güç verir.

e) Face / Decan (Yüz / Dekan)

Her burç 3 parçaya (10°) bölünür ve her parçanın yöneticisi vardır.

Örn: Koç’un ilk 10°’si Mars, ikinci 10° Güneş, üçüncü 10° Venüs.

+1 puan.

Bu en zayıf essential dignity’dir.

Essential Debilities (Özsel Zayıflıklar)

Eğer gezegen kendi karşıt burcunda veya yüceldiği burcun karşıtında ise:

Detriment (Zararlı / Zayıf konum) → yönetici burcun karşıtı → –5 puan
Örn: Venüs Koç’ta, Mars Terazi’de.

Fall (Düşüş) → yüceldiği burcun karşıtı → –4 puan
Örn: Güneş Terazi’de, Jüpiter Oğlak’ta.

2. Accidental Dignities (Tesadüfi Güçler)

Gezegenin doğası değil, haritadaki pozisyonu ve koşulları üzerinden değerlendirilir. Burada puanlar genelde ±1’den ±5’e kadar değişir.

a) Ev Konumu (Angular, Succedent, Cadent)

Angular evler (1, 4, 7, 10) → +5 puan (en güçlü)

Succedent evler (2, 5, 8, 11) → +2 puan

Cadent evler (3, 6, 9, 12) → –5 puan (en zayıf)

b) Retrograd Hareket

Retrograd gezegen → –5 puan.

c) Hız (Gezegenin Normalden Yavaş/Hızlı Olması)

Normalden hızlı → +2 puan

Normalden yavaş → –2 puan

d) Güneş ile İlişki (Combustion / Cazimi / Under Beams)

Cazimi (Güneş ile 0°16′ yakınlıkta) → +5 puan

Güneş ışınları altında (8° içinde) → –4 puan

Combust (çok yakın, 0°–8°) → –5 puan

e) Asalet Durumları (Hayz, Hayb)

Hayz: Gezegen hem uygun burçta hem de uygun zamanda (gündüz/gece uyumu) → +5 puan

Hayb: Tam tersi, uygunsuz durumda → –5 puan

f) Açısal Durumlar (Aspects)

Güçlü benefik açı (Jüpiter/Venüs üçgeni/sextili) → +4 puan

Malefik açı (Satürn/Mars karesi/oppozisyonu) → –4 puan

g) Kavuşumlar / Sabit Yıldızlar

İyi yıldızlarla kavuşum → + puan

Zararlı yıldızlarla kavuşum → – puan

3. Örnek Puanlama Sistemi (William Lilly’nin Tablosu)

4. Sonuç: Nasıl Yorumlanır?

Tüm puanlar toplanır.

Pozitif skor → gezegen güçlü, doğal niteliklerini rahatça ortaya koyar.

Negatif skor → gezegen zayıf, işlevlerini yerine getirmekte zorlanır.

Dengeli skor → gezegen ne çok güçlü ne çok zayıf, nötr.

✅ Özetle:

Essential dignities gezegenin **“doğal konum gücü”**dür.

Accidental dignities ise gezegenin **“bulunduğu şartlardan dolayı kazandığı güç/zayıflık”**tır.

İkisi birlikte hesaplanarak bir gezegenin haritadaki gerçek etki gücü anlaşılır.

örnek bir gezegen puanlama uygulaması yapayım.
Diyelim elimizde şu örnek var:

Venüs, Koç burcunda, 7. evde, retrograd ve Güneş’ten 5° uzaklıkta (Combust değil ama ışınlar altında), Jüpiter ile üçgen açıda.

Şimdi adım adım hesaplayalım:

🔹 1. Essential Dignities (Özsel Güçler)

Burç (Koç): Venüs burada Zararlı (Detriment) → –5 puan

Exaltation? Koç’ta Venüs için yücelim yok → 0

Triplicity? Koç ateş burcu. Ateşin gündüz yöneticisi Güneş, gece yöneticisi Jüpiter. Venüs değil → 0

Term? Koç’un 20°–25° arası Venüs’e ait → varsayalım Venüs 23° Koç’ta → +2 puan

Face (Dekan)? 20°–30° Koç Venüs’e ait → evet → +1 puan

➡️ Essential toplam = –5 + 2 + 1 = –2 puan

🔹 2. Accidental Dignities (Tesadüfi Güçler)

Ev konumu (7. ev, angular) → +5 puan

Retrograd → –5 puan

Güneş ışınları altında (5° uzaklık, yani under the beams) → –4 puan

Jüpiter üçgeni (benefik açı) → +4 puan

➡️ Accidental toplam = +5 –5 –4 +4 = 0 puan

🔹 3. Genel Puanlama

Essential: –2

Accidental: 0
➡️ Toplam = –2 puan

🔮 Yorum

Bu örnekte Venüs:

Doğal olarak zayıf çünkü Koç’ta zararlı durumda. (Venüs barış, uyum, estetik ister ama Koç savaşkan ve bireysel bir burç → Venüs kendi doğasına aykırı ortamda kalıyor.)

Koşullar açısından nötr: 7. ev güçlü ama retrograd ve Güneş altında olması enerjisini kısıtlıyor.

Destekleyici açı (Jüpiter üçgeni) var, bu Venüs’ün kendini zaman zaman toparlamasını sağlıyor.

👉 Sonuç: Venüs bu haritada zayıf bir gezegen. İlişkilerde, estetik tercihlerde ve uyum konusunda zorlanmalar, iniş çıkışlar, dışsal destekle toparlanma ihtiyacı görülür.